XS4ALL Weblog

Volgende week gaat de XS4ALL Denktank van start: een groep bijzondere mensen die zich zal richten op het voorspellen van technologische ontwikkelingen rond glasvezel en op de gevolgen die die ontwikkelingen zullen hebben voor de Nederlandse samenleving.

Twintig jaar geleden had niemand thuis internet. Alleen universiteiten, overheden en grote bedrijven hadden een aansluiting. XS4ALL wilde daar verandering in brengen door internettoegang voor iedereen mogelijk te maken. Dat was een revolutionair idee: opeens kon iedereen (nou ja, iedereen met een beetje computerkennis) ervaren hoe bijzonder het was om te kunnen e-mailen met iemand aan de andere kant van de wereld. Om online samen te werken, te discussiëren, ideeën te delen. We voelden toen dat we met iets heel bijzonders bezig waren, iets dat de wereld zou veranderen. Hoe, dat wisten we niet precies. Maar we waren ervan overtuigd dat het Groot en Belangrijk was. Dat bleek ook zo te zijn: de belangstelling voor internet was overweldigend en binnen een mum van tijd had iedereen het over de global village en de digitale snelweg.

Een paar jaar later maakte XS4ALL een tweede revolutie mee: de introductie van ADSL. Tot dan toe moest je inbellen via een telefoonlijn, om verbinding te maken met internet. Dat deed je misschien een paar keer per dag, om te zien of je mail had, of om iets op te zoeken. Door ADSL werd dat opeens ‘always on’: permanent verbonden met internet zonder dat je telefoon in gesprek was, en zonder dat je per ‘tik’ hoefde te betalen. En bovendien bood ADSL een veel grotere bandbreedte en snelheid. Dus konden ook grote bestanden via internet gedeeld worden. Foto’s en mp3’s, software, etc. Ook toen voelden we dat we onderdeel waren van iets belangrijks. Een breedband internetverbinding in vrijwel elk huis: dat zou ongelooflijke dingen mogelijk maken. Het zou de wereld op z’n kop zetten! Hoe, dat wisten we niet precies. Maar dat het ging gebeuren, daar waren we van overtuigd.

En ook dat bleek juist: breedband internet heeft ons leven en de hele maatschappij ingrijpend veranderd. De manier waarop we werken, leren, ons vermaken, vrienden maken, verliefd worden, plannen maken, boodschappen doen, onze belastingaangifte indienen, bankieren, nieuws ontvangen én helpen maken, zoeken, informatie verzamelen en verwerken: in al die dingen speelt internet voor veel mensen nu een belangrijke rol.

En nu zitten we middenin de derde revolutie: internet via glasvezel wordt – langzaam maar zeker – in heel Nederland beschikbaar gemaakt. En ook nu voelen we het aan onze internetvoelsprieten: dit is een mijlpaal. Ook dit is een verandering die grote gevolgen gaat hebben. Glasvezel is namelijk niet alleen ongelooflijk veel sneller dan internet via ADSL of kabel, het is bovendien symmetrisch. Dat wil zeggen dat je even snel kunt uploaden als downloaden. En dat is echt bijzonder: tot nu toe kon je met gemak enorme hoeveelheden data downloaden, maar als je eens een flink bestand op internet wilde zetten, kwam je in de problemen door de beperkte upload-capaciteit. Zowel ADSL als kabel zitten technisch namelijk zo in elkaar dat de maximale upload maar een fractie is van de beschikbare downloadsnelheid. Dat is bij glasvezel fundamenteel anders: up- en download zijn precies gelijk. En dat maakt voor het eerst échte internetparticipatie mogelijk: je kunt nu even gemakkelijk bijdragen aan het internet, als je ervan gebruik kunt maken. Even gemakkelijk zenden als ontvangen. Even gemakkelijk een film delen met de wereld, als een film van internet binnenhalen.

Ik weet het zeker: dit gaat grote gevolgen hebben. Voor de manier waarop we leven en werken, de manier waarop onze maatschappij is ingericht. Wat die gevolgen precies zullen zijn: ik zou het niet exact kunnen voorspellen. Maar ik wil het wel heel graag weten. Erover meedenken, en meehelpen aan het vormen van de toekomst. Daarom heb ik de XS4ALL Denktank opgericht. Daarin zitten een stel slimme mensen met allerlei verschillende specialiteiten, die zich samen met mij gaan buigen over de vraag wat de nieuwe, praktische toepassingsmogelijkheden van glasvezel zullen zijn, en hoe die ons leven zullen beïnvloeden in de komende jaren.

Volgende week komen we voor het eerst bij elkaar. Met Paul Iske, die zich bij ABN AMRO en de Universiteit van Maastricht bezighoudt met innovatie. Met Lieke Lamb, trendwatcher bij BNR Nieuwsradio. Andrea Wiegman, oprichter van Second Sight, Simone Brummelhuis, directeur van Thenextwomen, Dorien Zandbergen, toekomstonderzoeker aan de Universiteit Leiden, Timo Schrama, denktankspecialist. En via een open discussie op Tweakers wil ik nog iemand vinden die namens de internetgebruikers wil deelnemen aan de denktank.

Deze eerste sessie gaan we het hebben over het thema werk-privé. Kijkend hoe de onze manier van werken de afgelopen jaren is veranderd, gaan we proberen die lijn door te trekken richting de toekomst. Gaan we allemaal werken op de tijd en plaats die ons het beste uitkomt? Is er dan nog verschil tussen werktijd en privétijd? Kun je relaties met collega’s onderhouden via Facebook, of is het toch beter om fysiek bij elkaar te ziiten? Ik weet dat XS4ALL heel veel ZZP’ers als klanten heeft, mensen die altijd en overal kunnen werken dankzij een goede (vaste danwel mobiele) internetverbinding en de cloud. Ik zie steeds vaker dat die manier van werken fantastische resultaten kan opleveren en ik denk dan ook dat zij voorlopers zijn in een ontwikkeling die de komende jaren nog veel belangrijker zal worden.

Ik ben erg benieuwd wat er gaat gebeuren in deze eerste denktanksessie en ik zal iedereen op de hoogte houden. Want de uitkomsten van de denktank willen we niet voor onszelf houden, we willen ze met iedereen delen zodat we derde internetrevolutie en de maatschappij van de toekomst met z’n allen samen vorm kunnen geven.

Theo de Vries

algemeen directeur van XS4ALL